Bijna 15 procent van de totale Nederlandse chemieproductie is afkomstig van het chemisch-industriële complex in de Eemsdelta. In termen van directe en indirecte banen is het cluster van groot belang voor de economie van Oost-Groningen. De chemische industrie staat echter al jaren onder druk als gevolg van ontwikkelingen in de mondiale economie en in de energiemarkt. In de Eemsdelta heeft dit geresulteerd in een afname van de werkgelegenheid in de chemische sector in de periode 2005-2015.
Faillissement Aldel druppel die de emmer deed overlopen
Toen in december 2013 Aldel failliet ging (later heeft het bedrijf een doorstart gemaakt), is een commissie ingesteld onder leiding van voormalig Shell-topman en Eerste Kamerlid Rein Willems. De Commissie Willems adviseerde om subsidieregeling op te zetten (de Regionale Investeringssteun Groningen, RIG), waarmee bedrijven subsidie kunnen krijgen op investeringen in bedrijfsuitbreiding, diversificatie of bedrijfsvestiging. In de eerste helft van 2016 heeft Decisio in opdracht van de provincie Groningen een tussentijdse evaluatie gedaan van de regeling.
RIG zorgt voor banen en verankering regio
Uit de tussenevaluatie blijkt dat met de 10 miljoen euro RIG-subsidie in de eerste twee tranches 10 projecten zijn ondersteund. De in totaal 60 miljoen euro uitgelokte projectinvesteringen leverden 410 directe en indirecte banen op. Verder constateren we dat bedrijven door de ondersteunde projecten een steviger verankering in de regio hebben gekregen en hun concurrentiepositie (hebben) kunnen versterken. Ook over de opzet van de regeling was de tussenevaluatie positief: de administratieve lasten zijn beperkt en de ondersteuning vanuit de provincie Groningen en het ministerie van EZ was klantgericht en effectief. Wel bleek de doorlooptijd om de financiering rond te krijgen voor sommige aanvragers niet haalbaar.
Aanbevelingen: vergroening als criterium, lagere subsidiedrempel Zernike Science Park
Een van de aanbevelingen was om vergroening/verduurzaming als criterium toe te voegen. Ook hebben we geadviseerd om minder gewicht toe te kennen aan de criteria onderzoek en opleidingen. Niet omdat deze niet van belang zijn, maar omdat ze weinig onderscheidend blijken te zijn. Tot slot hebben we aanbevolen om de drempel voor projecten op het Zernike Science Park te verlagen.
