Ondergrondse spoorkruising Venlo voorwaarde voor toekomstbestending internationaal spoorgoederenvervoer

Het spoorgoederenvervoer neemt de komende 20 jaar toe. Alleen al tussen Nederland en het Duitse Ruhrgebied (en verder) is de verwachting dat de goederenstroom met bijna de helft groeit. Het traject tussen Venlo en Dülken (in Duitsland) is voor spoor de op-een-na belangrijkste grensovergang en zodanig opgenomen in het Europese TEN-T Comprehensive Network. Het traject is echter vanwege capaciteitsrestricties niet toekomstbestending. De gemeente Venlo en ProRail ontwikkelen daarom een pakket aan maatregelen om de knelpunten op te lossen en zo efficiënt internationaal spoorgoederenvervoer veilig te stellen.

Voor het maatregelenpakket stelde Decisio een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) op. Hieruit blijkt dat het maatregelenpakket doelmatig bijdraagt aan de maatschappelijke welvaart, met daarin een sleutelpositie voor een onderdoorgang van het spoor. In wezen vormt de Venlose tunnel ‘Vierpaardjes’ de opening voor een toekomstbestendiger internationaal spoorgoederenvervoer. Met deze onderbouwing heeft de gemeente Venlo een subsidie aangevraagd bij de Connecting Europe Facility (CEF) Transport.

De knelpunten op de grensovergang Venlo – Dülken (Dld.)

De grensovergang, bestaande uit het Venlose spoorwegemplacement en het spoortraject tussen Venlo en het Duitse Dülken, is niet toekomstbestendig om drie redenen: (1.) Op het spoorwegemplacement zijn goederentreinen meestal gedwongen om te halteren doordat de Nederlandse en Duitse dienstregelingen niet kunnen aansluiten op elkaar. (2.) Het spoortraject zelf kent capaciteitsproblemen vanwege een enkel niet geëlektrificeerd spoor in Duitsland. (3) De Brabantroute – inclusief de grensovergang – bedient structureel geen 740 meter goederentreinen, wat een belangrijke eis is van het Comprehensive TEN-T Network. Om de grensovergang efficiënter te maken, is een uitbreiding van het Venlose spoorwegemplacement van belang. Het aanpassen van de overgang Vierpaardjes is hiervoor een van de voorwaarden.

De spoorwegovergang Vierpaardjes, die direct ten zuiden van het emplacement ligt, is niet alleen een knelpunt voor internationaal, maar ook voor lokaal verkeer. Internationaal belemmert de overgang de uitbreiding van het spoorwegemplacement en daarmee op de lange termijn efficiënt internationaal spoorgoederenvervoer. Lokaal zorgt de gelijkvloerse overgang voor gevaarlijke situaties en vertragingen voor weg- en langzaam verkeer doordat de overgang zeer vaak dicht is.

Een samenhangend pakket aan maatregelen…

Er ligt een maatregelenpakket – variërend van een onderdoorgang bij Vierpaardjes en langere wachtsporen op het emplacement tot een verdubbeling en elektrificatie van het spoor in Duitsland – om de knelpunten aan te pakken. Het pakket bestaat uit drie samenhangende bouwstenen (onderdoorgang Vierpaardjes, het emplacement en het grensoverschrijdende spoortraject). Zonder een uitgebreid emplacement is er geen verbetering voor het spoorgoederenvervoer. En voor de uitbreiding biedt de ondertunneling van de spoorwegoverweg Vierpaardjes de benodigde ruimte. Daarbij zijn ook aanpassingen elders op de spoorgoederencorridor nodig.

… draagt bij aan maatschappelijke welvaart

De MKBA laat zien dat het vanuit maatschappelijk perspectief interessant is om te investeren in toekomstbestendig internationaal spoorgoederenvervoer in Venlo. Het betekent in dit geval dat het minder lang duurt om het emplacement te passeren, efficiënter spoorgoederenvervoer mogelijk is zodra 740 meter goederentreinen rijden en het risico op vertragingen door de capaciteitsvergroting afneemt. Tezamen kan dit zorgen voor een modal shift van water- en wegtransport naar het spoor. Op deze manier levert het een belangrijke bijdrage aan minder uitstoot van CO₂, stikstof en schadelijke emissies, en maakt het wegverkeer veiliger en sneller.

Connecting Europe Facility Transport

Connecting Europe Facility (CEF) is een financieringsinstrument van de Europese Unie (EU) voor meer groei, banen en concurrentievermogen. De EU stimuleert met CEF Transport gerichte investeringen die de ontwikkeling van goede trans-Europese transportnetwerken ondersteunen. Deze netwerken zijn onderling verbonden, duurzaam en efficiënt. Het gaat bijvoorbeeld om infrastructuurprojecten op het TEN-T Core en Comprehensive Network (spoor, binnenhavens, zeehavens, vaarwegen, terminals, multimodale overslagpunten), multimodale passagiershubs en verkeersveiligheid. CEF staat open voor overheden (Rijk, provincies, gemeenten) en het bedrijfsleven (havenbedrijven, industriële, logistieke en dienstverlenende bedrijven). Een aanvraag voor CEF-subsidie dient een Cost-Benefit Analysis (CBA) te bevatten. Wij kunnen de CBA voor u opstellen en ondersteunen bij de strategische onderbouwing van uw voorstel.