Monitoren en sturen op brede welvaart in uw regio

Tot op de dag van vandaag staat voor veel mensen de economische groei, gemeten aan de hand van het bruto binnenlands product (BBP), gelijk aan het meten van ‘de welvaart’. En inderdaad, deze maatstaf geeft een indicatie van de (verschillen in) welvaart, maar kent ook zo haar tekortkomingen. Het houdt bijvoorbeeld geen rekening met onbetaald werk, ongelijkheid in de samenleving en de negatieve effecten van economische activiteiten die mens en milieu belasten. Beleidsmakers en bestuurders zien daarom steeds vaker brede welvaart als aanvullende maatstaf. Het doel van en de gedachte achter brede welvaart is – zoals de naam zegt – breder: verhoging van de ‘levenskwaliteit’, de welvaart én het welzijn van mensen en verbetering van de leefomgeving. Economische groei is daarbij niet het einddoel, maar slechts een van de indicatoren om de brede welvaart te vergroten. Decisio ondersteunt gemeenten en regio’s in verschillende stadia, van inventariserend tot toetsend, bij vraagstukken rondom brede welvaart.

Achterblijvende brede welvaartsgroei

En op dit vlak is voor veel regio’s ‘winst’ te behalen. De (brede) welvaartsgroei blijft sinds 1950 in Nederland achter bij de economische groei per hoofd van de bevolking. Dit duidt erop dat economische groei niet gelijk staat aan brede welvaartsgroei. Sterker nog: economische groei gaat in sommige gevallen gepaard met negatieve gevolgen voor mens en milieu: een vleesfabriek draagt bijvoorbeeld bij aan productie en toename in BBP maar tegelijkertijd aan verslechtering van de luchtkwaliteit en toename in CO². Ook leidt meer uren (betaald) werk tot een hoger inkomen, maar de keerzijde is misschien minder contact met vrienden en familie. De brede welvaart verdient daarom meer aandacht; zeker ook op regionaal niveau. Vooral omdat regio’s met andere opgaven en uitdagingen te maken hebben.

Genormaliseerde indices van de Brede Welvaart Indicator en het bruto binnenlands product per hoofd, 1820-2020 (Bron: ESB)

In het algemeen valt op dat de brede welvaart afneemt naarmate de mate van stedelijkheid toeneemt. Betekent dit dat de agglomeratievoordelen in mindere mate opwegen tegen de nadelen? Zo presteert Amsterdam economisch bovengemiddeld, terwijl het milieu onder druk staat en de woontevredenheid achterblijft. In Drenthe is de woontevredenheid juist hoog, wat de brede welvaart vergroot ondanks mindere economische prestaties. Dit vraagt om regionaal economisch beleid op maat: one size fits all gaat niet op.

De brede welvaart-gedachte: van monitoren tot sturen

Decisio is bedreven in het toepassen van de brede welvaart-gedachte. Niet alleen op toetsende wijze in de vorm van een maatschappelijke kosten- en batenanalyse of een economische effecten rapportage (EER Omgevingsvisie Zwolle), maar ook inventariserend en verkennend: voor welke grote economische en maatschappelijke uitdagingen en opgaven staat uw regio en hoe kunt u hier invulling aan geven? Decisio beschikt over methoden en technieken om de regionale stand van brede welvaart, trends en ontwikkelingen en de opgaven en kansen tot op wijk- en buurtniveau in kaart te brengen en te monitoren. Decisio beschikt tevens over de nodige expertise om oplossingsrichtingen aan te bevelen en u bij te staan bij het maken van regionaal economisch beleid of een omgevingsvisie, rekening houdend met elementen van de brede welvaartsgedachte.

Voor meer informatie neem contact op met Freek Lier.