Kostendekkend investeren in klimaatadaptieve ontwikkeling van Almere Pampus

De gemeente Almere werkt aan de ontwikkeling van Almere Pampus. Dit wordt in de toekomst een stedelijk woon- en werkgebied. De lat ligt zeer hoog voor Pampus, zeker op het gebied van natuur en klimaat: het landschap geldt als leidend principe, de kwaliteit van natuur moet op orde zijn en de gebouwde omgeving moet state-of-the-art zijn op het gebied van duurzaamheid en klimaatadaptiviteit.

Het kost geld om dit te realiseren. In conventionele gebiedsontwikkelingen wordt het realiseren van dergelijke ambities veelal als kostenpost gezien, het vraagt immers om verschillende investeringen aan de voorkant van de gebiedsontwikkeling. Pampus ziet echter een uitdaging in het bewerkstelligen van een nieuwe bekostigingsmethodiek – met de focus op de impact, effecten en opbrengsten. Het is immers duidelijk dat, bijvoorbeeld, meer groen leidt tot gezondheidswinst, CO2 opslag en aantrekkelijke leefomgeving. Zijn deze positieve (maatschappelijke) baten om te zetten in (financiële) investeringen?

Van redeneerlijnen naar sigarendoosberekeningen

ThePositiveLab en Decisio zochten met betrokkenen (gemeente Almere, het waterschap, beleggers, etc.) naar de bekostigingsopties van de klimaatambities. Het gaat specifiek om maatregelen als meer en eerder groen, waterrobuust ontwikkelen en inzet op drastisch minder drinkwatergebruik in Almere Pampus. Samen zijn redeneerlijnen voor de klimaatambities uitgedacht en bracht Decisio met MKBA-achtige berekeningen de effecten in beeld.

Kansrijke mogelijkheden voor kostendekkend investeren in klimaat(adaptiviteit)

Wat blijkt? De maatregelen resulteren in tastbare en substantiële geldstromen voor meerdere baathebbers die in te zetten zijn als bekostiging ervan. Het eerder en meer investeren in groen maakt het mogelijk om de meerwaarde van de hogere vastgoedwaarde te incasseren via hogere grondopbrengsten. Maar de klimaatmaatregelen zorgen ook voor mitigatie van bodemdaling en daarmee minder schade aan infrastructuur, kansen voor aquathermie, minder energie- en drinkwatergebruik en kosten in de gezondheidszorg worden vermeden. Weliswaar zijn dit eveneens substantiële geldstromen, maar blijken minder tastbaar te zijn. De opbrengst voor (volks)gezondheid is bijvoorbeeld even groot als die van vastgoed, maar is minder grijpbaar en manifesteert zich later in de tijd.

Een mooie bijvangst van het onderzoek: samen nadenken over redeneerlijnen smeedt nieuwe coalities en businesscases van gebiedsontwikkelaar tot de afdeling onderhoud en riolering en de samenleving, wat innovatieve bekostigingsopties dichterbij brengt.

Dit en meer is te vinden in het volledige rapport.