Gaasperdam aardgasvrij? Een maatschappelijke kosten- en batenanalyse

Kan Gaasperdam op korte termijn aardgasvrij worden? Een hogedrukvergister is daarvoor de oplossing volgens een bewoner van de Amsterdamse wijk Gaasperdam. Een hogedrukvergister is een technische installatie die groen gas maakt uit rioolslib en GF-afval (zonder T). Omdat het groene gas van gelijkwaardige kwaliteit is als aardgas, kan het via het bestaande gasnet gebruikt worden. Bijvoorbeeld voor het verwarmen van woningen. Als woningen tegelijkertijd energiezuiniger worden door maatregelen als zonnepanelen, isolatie en een hybride warmtepomp is het wellicht mogelijk om Gaasperdam aardgasvrij te maken. Hiervoor voerde Decisio een maatschappelijke kosten- en batenanalyse uit.

Opstellen maatschappelijke kosten- en batenanalyse

De gemeente Amsterdam liet Decisio een maatschappelijke kosten- en batenanalyse (MKBA) uitvoeren om te bekijken of het initiatief haalbaar is. In de MKBA is het plan voor Gaasperdam vergeleken met de huidige situatie. Zodoende zijn de effecten van de nieuwe techniek in beeld gebracht. Het nulalternatief, waarin Gaasperdam niks doet en aardgas blijft gebruiken, is op de lange termijn geen optie. Heel Nederland moet namelijk in 2050 van het gas af. Daarom vergeleken we de kosten van het project met de kosten van de aanleg van een collectief warmtenet; een realistischer toekomstbeeld bij ongewijzigd beleid.

Wat laat de analyse zien?

De analyse laat zien dat de kosten van de hogedrukvergister, zonnepanelen, isolatie en hybride warmtepomp hoger zijn dan de baten. Maar datzelfde geldt ook voor een warmtenet, ook daar vallen de kosten voor de aanleg en exploitatie van het warmtenet hoger uit dan de baten. Daarnaast zijn er effecten die zich lastiger laten kwantificeren. Dat gaat vooral om de innovatieve effecten van het project. Een belangrijk voordeel is dat de ervaringen in Gaasperdam ervoor zorgen dat het project wordt opgeschaald. En dat ook anderen in Nederland van de ervaringen in Gaasperdam leren.

Energietransitie en sociale transitie

Naast de fysieke energietransitie is ook de sociale transitie belangrijk in Gaasperdam. Tijdens dit project worden bewoners van de wijk vanaf het begin meegenomen in het proces. Op deze manier zijn zij zich bewust van de noodzaak van de energietransitie en kunnen zij input leveren bij belangrijke beslissingen. Niet alleen zorgt dit voor een grotere sociale acceptatie van de eventuele groen gasproductie. Het zorgt ook voor een verbetering van de sociale cohesie in Gaasperdam.